خوشخطی از جمله صفاتی است که برخی آن را ارثی میدانند.
میتوان شواهدی برای اثبات این مدعا یافت. اما ذاتی بودن خطخوش به آن معنا
نیست که این صفت قابل یادگیری نباشد.
در واقع میتوان از ابتدا که بچهها دبستان میروند، با توجه
به یک رشته ملاحظات و انجام تمرینهایی چند، دانشآموزان را به اهمیت خط
خوش واقف و این قابلیت را در آنان تقویت کرد.
در مطلبی که در پی میآید، آموزگاری توصیههایی را برای
واداشتن دانشآموزان از بدخطی و تشویق آنان به خوشخطی عرضه میکند. مخاطب
برخی از این توصیهها آموزگاران و والدین و برخی دیگر خود دانشآموزان است.
نویسنده معتقد است توجه به نگارش دانشآموزان از همان سالهای اولیه
دبستان مورد توجه قرار بگیرد.
***
پرورش قابلیت خوشنویسی در بچهها میتواند امتیازی چشمگیر در
بزرگسالی برای آنان به همراه داشته باشد. هر چه باشد، خوشخطی از جمله
صفاتی است که همواره مورد توجه بسیاری قرار میگیرد. پس اگر میخواهید
فرزندتان خوشخط شود، به این نکات توجه کنید:
علل بدخطی
* توجه نکردن دانشآموزان به خط زمینه دفتر و تخته کلاس
.
* اضطراب و نگرانی دانشآموزان هنگام نوشتن
.
* نداشتن اعتماد به نفس هنگام نوشتن
.
* نداشتن آمادگی جسمانی، روانی، روحی
.
* وجود اختلالات یادگیری در دانشآموزان
.
* نداشتن هدف و انگیزه برای زیبانویسی
.
* مواجه شدن دانشآموزان با حجم زیاد تکالیف
.
* تندنویسی تکالیف
.
* استفاده از خودکار، رواننویس و وسایل مشابه آن
.
* آشنا شدن دانشآموزان در کلاس اول با خط نسخ ماشینی، این امر سبب
میشود در کلاسهای بالاتر به سختی بتواند خط نستعلیق را جایگزین خط نسخ
کند
.
* خط نسخ کتابهای درسی دوره ابتدایی
.
* اتلاف وقت هنگام نوشتن خط نسخ مانند کلمه (محمد
) اگر همین کلمه را دانشآموز با خط نستعلیق بنویسد سرعت بیشتری خواهد داشت
.
* بیتوجهی به هنر
.
* خط نسخ روی کاغذ حجم بیشتری میگیرد، اما واژگان در خط نستعلیق جای کمتری اشغال میکنند
.
* خط نسخ به سبب نداشتن سیرهای دایرهای و انحناها و قوسهای موجود
در مفردات و کلمات صرفاً یادگیری در خواندن و نوشتن را تسهیل میکند و
تأثیری در خوشنویسی ندارد
.
* فشردگی برنامه کلاسی در یک نیمروز و فشار بر دانشآموزان به سبب دو یا چند نوبتی بودن مدرسه
.
* استفاده از ابزار نامناسب از جمله مداد کوتاه و کاغذ بدون خط به خصوص در پایههای اولیه ابتدایی
.
* بیدقتی هنگام نوشتن و رعایت نکردن هم شکلی، هم اندازه و هم فاصله بودن واژگان
.
* بیدقتی برای تمیز و مرتب نوشتن
.
* تراکم بیش از حد شاگردان در کلاس و نداشتن فضای مناسب و کافی برای نوشتن
.
* دادن تکالیف نامناسب و بدون تناسب با توانایی کودکان
.
* بیاعتنایی اغلب معلمان ابتدایی به استفاده از خط نستعلیق و آموزش آن
.
* واکنشهای منفی و نامناسب بعضی معلمان در برخورد با نوشتههای دانشآموزان
.
* جدی نگرفتن یادگیری خط از طرف خانواده و مدرسه و نبود مراقبتهای لازم
.
* نبود انگیزه، حوصله و دانش لازم نزد برخی معلمان ابتدایی برای آموزش خط به دانشآموزان
.
* بدخطی بعضی از والدین، سرمشق نامناسبی برای کودکان است
.
* دادن سرمشقهایی با رسمالخط نامناسب به دانشآموزان
.
* ندانستن روش و راهکارهای، خوشنویسی و اجرا نکردن تمرینهای لازم
.
* قرار دادن چپ دست و راست دست در کنار هم هنگام نوشتن
.
* بیتوجهی به زیبایی هنری خط که باعث تقویت روح لطیف در کودکان میشود
.
* نبود دستورالعمل مشخص و روشنی برای آموزش خط نستعلیق به منظور تکرار و تمرین دانشآموزان